Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB) tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), bilimsel olarak en etkili yöntemlerden biri olarak kabul edilir. BDT, OKB’nin temelinde yatan takıntılı düşünceler (obsesyonlar) ve zorlayıcı davranışlar (kompulsiyonlar) ile başa çıkmayı öğretir. Bu terapide kullanılan yaklaşımlar şunlardır:
1. Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (Exposure and Response Prevention – ERP)
OKB tedavisinin en etkili bileşenlerinden biridir. Danışan, korku yaratan düşünceler veya durumlarla kademeli olarak yüzleştirilir (maruz bırakma). Bu yüzleşme sırasında, normalde gerçekleştirdiği kompulsif davranışları yapmaması sağlanır (tepki önleme). Amaç, kişinin korktuğu durumlarla başa çıkabileceğini öğrenmesi ve kaygısının zamanla azalmasıdır.
Örnek Uygulama: Ellerini sürekli yıkayan bir kişi, kirli olduğunu düşündüğü bir yüzeye dokunarak ellerini yıkamadan belirli bir süre beklemeyi öğrenir.
Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (ERP), OKB tedavisinde temel yöntemlerden biridir ve kişinin korku yaratan düşünce veya durumlarla yüzleşmesini, ardından bu korkuya yanıt olarak ortaya çıkan kompulsif davranışlarını engellemeyi hedefler. ERP’nin amacı, korkulan durumlarla tekrar tekrar yüzleşerek kaygının zamanla azalmasını (alışma süreci) sağlamaktır.
ERP Süreci
a.Hiyerarşi Hazırlama: Kişinin obsesyonlarını ve bunlarla ilişkili kompulsif davranışları belirlemek için bir liste oluşturulur. Bu liste, korku veya kaygı seviyesi (0-10 arasında) baz alınarak sıralanır. Örneğin:
- Kapı koluna dokunmak: 3/10
- Çöp kutusuna dokunmak: 5/10
- Umumi tuvaleti kullanmak: 9/10
b.Maruz Bırakma: Listedeki en düşük kaygı seviyesinden başlayarak, kişi bu durumla yüzleşir. Örneğin: Kapı koluna dokunmak ve ellerini yıkamamak.
c.Tepki Önleme: Maruz bırakma sırasında, obsesyonlara verilen kompulsif yanıtların yapılması engellenir. Örneğin: Kişi kapı koluna dokunduktan sonra ellerini yıkamaz.
d.Kaygının Azalmasını Bekleme: Kişi maruz kaldığı durum sırasında kaygının başlangıçta arttığını, ancak zamanla azaldığını gözlemler.
e.Kademeli İlerleme: Liste boyunca kademeli olarak ilerlenir ve daha yüksek kaygı seviyesine sahip durumlarla çalışılır.
ERP Alıştırmaları ve Örnek Uygulamalar
Alıştırma 1: Kapı Kolu Dokunma
Amaç: Kişinin “Kapı kolu kirli ve tehlikeli” düşüncesiyle yüzleşmesi.
Adımlar:
- Kişi evindeki bir kapı koluna dokunur.
- Ellerini yıkama ihtiyacı hissettiğinde, bu tepkiyi 10 dakika ertelemeyi öğrenir.
- Her maruz bırakmada bu süre artırılır (örneğin, 15 dakika, 20 dakika).
- En sonunda ellerini hiç yıkamadan gününe devam etmeyi başarır.
Ödev:
Gün boyunca 3 farklı kapı koluna dokun ve her seferinde ellerini yıkama süresini artır. Kaygı seviyeni öncesi ve sonrası olarak not al.
Alıştırma 2: Simetri ve Düzen Obsesyonları
Amaç: Kişinin düzenli bir masa veya simetri ihtiyacıyla yüzleşmesi.
Adımlar:
- Kişinin masasında kitap veya kalemler düzensiz şekilde yerleştirilir.
- Kişi bu durumu düzeltmek için kompulsif bir arzu hissettiğinde, bu davranışı 10 dakika boyunca yapmaması söylenir.
- Bekleme süresi kademeli olarak artırılır.
Ödev:
Masanızdaki objeleri düzensiz bırakın ve bu durumu düzeltme ihtiyacınıza karşı koyun. Kaygı seviyenizi takip edin.
Alıştırma 3: Kir ve Mikrop Obsesyonları
Amaç: Kişinin kirli olarak algıladığı yüzeylerle yüzleşmesi.
Adımlar:
- Çöp kutusuna veya yere düşen bir eşyaya dokunun.
- Ellerinizdeki kir hissiyle 5 dakika bekleyin ve ellerinizi yıkamayın.
- Bekleme süresi artırılarak devam edilir.
Ödev:
Gün boyunca belirlediğiniz 2 farklı “kirli” yüzeye dokunun ve kompulsiyonlarınızı engelleyin.
Alıştırma 4: Düşünce Maruz Bırakma
Amaç: Kişinin obsesif düşüncelerine yüzleşerek kaygıyı azaltması.
Adımlar:
- Kişi korku yaratan bir düşünceyi yüksek sesle tekrar eder. (Örneğin: “Hasta olacağım.”)
- Bu düşünceyi 10-15 kez tekrar ederek düşüncenin yarattığı kaygının azaldığını gözlemler.
Ödev:
Obsesif düşüncelerinizle yüzleşmek için bu egzersizi günde 10 dakika yapın. Kaygı seviyenizi not alın.
Alıştırma 5: Kaygı Günü
Amaç: Kaygıdan kaçınmak yerine, onunla birlikte yaşamayı öğrenmek.
Adımlar:
- Bir gününüzü “herhangi bir kompulsiyon yapmadan” geçirmeyi hedefleyin.
- Kaygının doğal olarak azaldığını gözlemleyin.
Ödev:
•Kaygı günü boyunca yaşadığınız deneyimleri yazın. Kaygı seviyenizi her 2 saatte bir değerlendirin.
2. Bilişsel Yeniden Yapılandırma
OKB’de görülen bilişsel çarpıtmalar (örneğin, “Eğer bu düşünceyi aklımdan atmazsam kötü bir şey olacak” gibi) belirlenir ve daha gerçekçi ve işlevsel düşüncelerle değiştirilir. Olumsuz otomatik düşüncelerin farkına varılarak bunlara meydan okumak amaçlanır.
Örnek Uygulama: “Kilitli olup olmadığını kontrol etmezsem eve hırsız girebilir” düşüncesi yerine, “Kilitleri zaten kontrol ettim ve güvenli bir ortamdayım” gibi rasyonel düşünceler geliştirilir.
Bilişsel Yeniden Yapılandırma Süreci
Bilişsel Yeniden Yapılandırma, OKB tedavisinde kişinin obsesif düşüncelerini fark etmesine, bu düşüncelerin doğruluğunu sorgulamasına ve daha gerçekçi, destekleyici düşünceler geliştirmesine yardımcı olur. Amaç, bireyin olumsuz ve işlevsiz düşünce kalıplarını tanımlaması ve bunların yerine daha sağlıklı bilişsel süreçler oluşturmasıdır.
1.Düşünceleri Fark Etme:Gün içinde sizi rahatsız eden otomatik düşünceleri belirleyin ve yazın.
•Örneğin: “Eğer ellerimi yıkamazsam hasta olacağım.”
2.Düşünceleri Sorgulama:Bu düşünceleri destekleyen kanıtları ve bu düşünceye karşı çıkan kanıtları listeleyin.
•Örneğin: “Ellerimi yıkamadan defalarca yemek yedim ve hasta olmadım.”
3.Alternatif Düşünceler Geliştirme:Daha gerçekçi ve işlevsel bir düşünce oluşturun.
•Örneğin: “Ellerimi yıkamak sağlıklı bir alışkanlık, ama her durumda yıkamam gerekmiyor.”
4.Yeni Düşünceyi Güçlendirme:Destekleyici düşünceyi sık sık tekrar ederek ve günlük yaşamda uygulayarak alışkanlık haline getirin.
Alıştırmalar ve Örnek Uygulamalar
Alıştırma 1: Düşünce Kayıt Formu
Amaç: Olumsuz otomatik düşünceleri fark etmek ve alternatif düşünceler geliştirmek.
Uygulama:
1.Rahatsız edici bir obsesif düşünce hissettiğinizde bunu bir deftere yazın.
2.Düşünceyi sorgulamak için aşağıdaki soruları sorun:
- Bu düşünceyi destekleyen kanıtlar nelerdir?
- Bu düşünceye karşı çıkan kanıtlar nelerdir?
- Bu düşünceye alternatif bir bakış açısı nedir?
Alıştırma 2: Kanıtlarla Çalışma
Amaç: Obsesif düşüncelerin mantıksızlığını fark etmek.
Uygulama:
- Obsesif bir düşüncenizi yazın.
- Bu düşünceyi destekleyen ve karşı çıkan kanıtları listeleyin.
- Daha sonra, bu kanıtları değerlendirerek gerçekçi bir sonuç çıkarın.
- Obsesif Düşünce :“Eve hırsız girecek.”
- Destekleyen Kanıtlar: Kapıyı kontrol ettiğimi hatırlamıyorum.
- Karşı Çıkan Kanıtlar: Kapıyı kilitleyip kontrol ettim.
- Gerçekçi Sonuç: Kapı güvenli şekilde kilitli.
Alıştırma 3: Olumsuz Düşünceyi Yeniden Çerçeveleme
Amaç: Olumsuz bir düşünceyi daha olumlu ve işlevsel hale getirmek.
Uygulama:
- Obsesif düşüncenizi yazın.
- Bu düşünceye alternatif bir bakış açısı geliştirin.
- Alternatif düşünceyi gün boyunca tekrar edin.
Alıştırma 4: Şefkatli İç Diyalog Geliştirme
Amaç: Obsesif düşüncelerle başa çıkarken kendinize karşı destekleyici ve şefkatli bir dil kullanmak.
Uygulama:
1.Obsesif bir düşünce ortaya çıktığında, kendinize şu soruları sorun:
- Bu durumda bir arkadaşıma ne derdim?
- Bu düşüncenin bana faydası var mı?
- Bu durumu daha sağlıklı bir şekilde nasıl görebilirim?
2.Daha sonra kendinize olumlu bir iç diyalog oluşturun.
Örnek:
“Ellerim kirli olduğunda hasta olurum” düşüncesi yerine: “Bu düşünce bana zarar veriyor ve doğru değil. Ellerim temiz ve sağlıklıyım.”
Alıştırma 5: Düşünceyi Dışsallaştırma
Amaç: Obsesif düşünceleri yalnızca düşünce olarak görmek ve onlardan ayrışmak.
Uygulama:
- Bir obsesif düşünceyi fark ettiğinizde, bu düşünceyi “yalnızca bir düşünce” olarak adlandırın.
- Düşünceye isim verin (örneğin: “Endişe Düşüncesi”).
- Bu düşünceye “Gerçek değil, geçici” diyerek zihinsel mesafe kazanın.
•Örnek:
- Düşünce: “Hata yaparsam herkes beni eleştirir.”
- Dışsallaştırma: “Bu sadece bir hata yapma korkusu, gerçek bir durum değil.”
Bilişsel Yeniden Yapılandırmanın Avantajları
- Obsesif düşüncelerin yoğun etkisini azaltır.
- Kişinin daha mantıklı ve sağlıklı düşünmesini sağlar.
- Kaygı seviyesini düşürür ve kompulsif davranışların önüne geçer.
- Kişinin kendine karşı şefkatli olmasını destekler.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Küçük adımlarla başlayın: İlk başta daha hafif obsesif düşüncelerle çalışmak daha kolaydır.
- Sabırlı olun: Bilişsel yeniden yapılandırma zaman ve pratik gerektirir.
- Bir terapistin rehberliği faydalı olabilir: Özellikle zorlayıcı düşünceler üzerinde çalışırken bir uzman desteği alınması önemlidir.
Bilişsel yeniden yapılandırma, obsesif düşüncelerle başa çıkmak için güçlü bir araçtır ve düzenli uygulandığında bireyin özgüvenini artırırken kaygıyı da azaltır.
3. Düşünce-Bağlantılı Hataları Tanımlama ve Üzerinde Çalışma
OKB hastaları genellikle düşünce-eylem kaynaşması (bir şeyi düşünmenin, onun gerçekleşmesine sebep olacağı inancı) gibi hatalara sahiptir. Bu yanlış inançların farkına varmak ve onları mantıklı şekilde ele almak tedavinin bir parçasıdır.
Örnek Uygulama: “Eğer kötü bir şey düşünürsem bu gerçekleşecek” inancı yerine, “Düşüncelerim gerçekliği etkilemez” farkındalığı kazandırılır.
4. Bilişsel Farkındalık ve Kabul
OKB ile başa çıkmada farkındalık teknikleri (mindfulness) kullanılarak, obsesyonların fark edilmesi ve yargılamadan kabul edilmesi öğretilir.Düşünceleri bastırmak yerine, onların gelip geçici olduğu kabul edilir.
Örnek Uygulama: “Kötü bir şey düşünüyorsam bu önemli değil, düşünceler sadece düşüncedir” gibi içsel diyaloglar geliştirilir.
5. Alıştırmalar ve Ödevler
Danışana seanslar arasında maruz bırakma ve bilişsel yeniden yapılandırma ile ilgili ev ödevleri verilir. Günlük kayıtlar tutarak, obsesyon ve kompulsiyonlarının nasıl değiştiği gözlemlenir.
OKB tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) kapsamında verilen ödevler, danışanın takıntılı düşüncelerle yüzleşmesini, kompulsif davranışları azaltmasını ve bilişsel yeniden yapılandırmayı öğrenmesini hedefler. İşte bu bölüm için detaylandırılmış alıştırmalar ve örnek uygulamalar:
A. Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (ERP) Ödevi
Amaç: Korkulan durumlarla yüzleşmek ve kompulsiyonları engelleyerek kaygının zamanla azalmasını sağlamak.
Uygulama:
- Danışan, korku yaratan durumların bir listesini oluşturur ve bunları 1’den 10’a kadar bir kaygı ölçeği ile sıralar (düşükten yükseğe).
- Listenin en düşük kaygı seviyesiyle başlar. Örneğin, “Toplu taşımada tutunduğum yerin mikroplu olduğunu düşünmek.”
- Danışan bu duruma maruz bırakılır (örneğin, otobüste bir direğe dokunmak) ve kompulsif davranışı (ellerini yıkama) yapmaması istenir.
- Kaygının başlangıç seviyesi (örneğin 8/10), 10 dakika sonra (örneğin 5/10), ve 30 dakika sonra (örneğin 2/10) kaydedilir.
Ödev Örneği:
Gün içinde 5 farklı yüzeyle (örneğin kapı kolu, masa, kitap) temasta bulun ve ellerini hemen yıkamadan bekle. Kaygı seviyeni 0-10 arasında değerlendir ve sonuçları bir tabloya kaydet.
B. Düşünce Kayıt Formu
Amaç: Obsesif düşünceleri fark etmek, bu düşünceleri sorgulamak ve yerini daha gerçekçi düşüncelerle değiştirmek.
Uygulama:
1.Danışan, gün içinde obsesif düşünceler yaşadığında bunları bir deftere kaydeder.
2.Obsesif düşünceye dair şu sorular cevaplanır:
- Bu düşünce neydi?
- Bu düşünce hangi kompulsif davranışı tetikledi?
- Bu düşünceye dair kanıtlarım neler? (Gerçekçi ve tarafsız kanıtlar)
- Bu düşünceyi daha işlevsel bir şekilde nasıl yorumlayabilirim?
3.Daha sonra bu düşünceyi destekleyici bir alternatifle değiştirir.
C. Bilişsel Yeniden Yapılandırma Egzersizi
Amaç: Düşünce-eylem kaynaşması gibi bilişsel çarpıtmaları ele almak ve bunlara karşı kanıt geliştirmek.
Uygulama:
- Danışan, “Eğer bu düşünceyi bastırmazsam, kötü bir şey olur” gibi otomatik bir düşünceyi not eder.
- Bu düşüncenin geçerliliğini sorgular: “Bu düşünceyi destekleyen gerçek kanıtlar neler?”
- Alternatif, destekleyici bir düşünce geliştirir: “Bir düşüncenin aklıma gelmesi, onun gerçekleşeceği anlamına gelmez.”
Ödev Örneği: Gün boyunca olumsuz bir düşünce fark ettiğinde, dur ve bu düşünceyi sorgula. Günün sonunda alternatif düşüncelerini yaz.
D. Kompulsiyonları Geciktirme Alıştırması
Amaç: Kompulsif davranışları kontrol altına almak ve kaygının zamanla azalmasını sağlamak.
Uygulama:
- Danışan, kompulsif davranışa (örneğin, ışıkları 5 kez açıp kapatma) olan ihtiyacı hissettiğinde, bunu hemen yapmamak için bir süre belirler (örneğin 10 dakika).
- Bu süre boyunca kaygıyı nasıl yönettiği üzerine düşünür ve sonuçları kaydeder.
- Her seferinde bu süre artırılarak kompulsiyon tamamen ortadan kaldırılır.
Ödev Örneği:
Gün boyunca kompulsiyon hissini ertele. İlk gün 5 dakika, ikinci gün 10 dakika bekle. Beklerken neler hissettiğini yaz.
Bu alıştırmalar, danışanın kendi düşünce ve davranışlarını daha iyi anlamasına ve bunları değiştirme gücüne sahip olduğunu hissetmesine yardımcı olur.
Önemli not: Her ödev, kişinin kaygı seviyesine göre kademeli olarak ilerletilmeli ve terapi sürecinde bireyselleştirilmelidir.
6. Duygusal Düzenleme Becerileri
OKB’de stres ve kaygı düzeylerini azaltmak için nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri ve stres yönetimi becerileri öğretilir. Kaygı ile başa çıkmanın sağlıklı yolları öğretilir.
A. Derin Nefes Egzersizi
Amaç: Yoğun kaygıyı azaltmak ve kişinin sakinleşmesine yardımcı olmak.
Uygulama:
- Rahat bir pozisyonda oturun veya uzanın.
- Burnunuzdan yavaşça 4 saniye boyunca nefes alın.
- Nefesinizi 4 saniye boyunca tutun.
- Ağzınızdan 6 saniye boyunca yavaşça nefes verin.
- Bu döngüyü 5-10 kez tekrarlayın.
Ödev Örneği:
Gün boyunca stres hissettiğiniz her an, 5 dakika boyunca derin nefes egzersizini uygulayın ve kaygı seviyenizi öncesi ve sonrası olarak kaydedin.
B. Duygusal Farkındalık Alıştırması
Amaç: Kişinin duygularını fark etmesi, kabul etmesi ve duygularıyla sağlıklı bir şekilde başa çıkmayı öğrenmesi.
Uygulama:
- Gün içinde bir duygu hissettiğinizde, durun ve bu duyguyu tanımlayın.
(Örneğin: Kaygı, korku, öfke) - Bu duygunun nereden geldiğini düşünün.
(Örneğin: Hangi olay veya düşünce bu duyguyu tetikledi?) - Duygunuzu bir metafor veya görselle ifade edin.
(Örneğin: “Kaygım karnımda bir düğüm gibi.”) - Duygunuza şefkatle yaklaşın ve onu kabul edin: “
Kaygılı hissetmek şu anda normal.”
Ödev Örneği:
Gün boyunca hissettiğiniz en yoğun duyguları bir tabloya kaydedin ve onlara nasıl yaklaştığınızı not alın.
C. Rahatlama Teknikleri (Progresif Kas Gevşetme)
Amaç: Fiziksel gerginliği azaltarak duygusal rahatlama sağlamak.
Uygulama:
- Rahat bir yerde oturun veya uzanın.
- Ayak parmaklarınızdan başlayarak tüm kas gruplarını sırayla sıkın ve 5 saniye boyunca kasılı tutun.
- Kaslarınızı gevşetirken bir rahatlama hissine odaklanın.
- Tüm vücudunuz gevşeyene kadar bu işlemi sürdürün.
Ödev Örneği:
Her akşam yatmadan önce progresif kas gevşetme egzersizini uygulayın ve sonuçlarınızı bir günlükte not alın.
D. Duygusal Kontrol İçin Günlük Tutma
Amaç: Duygusal farkındalık ve düzenleme becerisini artırmak.
Uygulama:
- Her gün yaşadığınız zorlayıcı duygular ve bunlarla nasıl başa çıktığınızı yazın.
- Alternatif bir bakış açısı geliştirin ve bu duygularla ilgili şefkatli bir iç diyalog oluşturun.
Ödev Örneği:
Gün sonunda, o gün hissettiğiniz en yoğun duyguyu tanımlayın ve bu duyguyla başa çıkma stratejinizi yazın.
Günlük Örneği:
Bugün ellerimi yıkama ihtiyacı hissettim çünkü kapı kolunun kirli olduğunu düşündüm. Bu beni çok kaygılandırdı (8/10). Derin nefes alarak sakinleştim ve “Kapı kolu kirli olsa bile sağlığım tehlikede değil” diye düşündüm. Kaygım 5/10’a düştü.
E. Kaygı Azaltıcı Görselleştirme Egzersizi
Amaç: Kaygıyı azaltmak ve zihni rahatlatmak.
Uygulama:
- Rahat bir pozisyonda oturun ve gözlerinizi kapatın.
- Kendinizi güvenli ve huzurlu bir yerde hayal edin (örneğin, sahilde yürürken).
- Çevrenizdeki detaylara odaklanın: Rüzgarın sesi, deniz kokusu, güneşin sıcaklığı.
- Bu ortamda birkaç dakika kalın ve rahatlama hissinizi güçlendirin.
Ödev Örneği:
Günde bir kez 5 dakika boyunca kaygı azaltıcı bir görselleştirme yapın ve kaygı seviyenizi öncesi ve sonrası olarak not edin.
F. Fiziksel Aktivite ile Duygu Düzenleme
Amaç: Fiziksel hareketlerle yoğun duyguların bedensel etkisini azaltmak.
Uygulama:
- Gün içinde 10-15 dakika hafif egzersiz (örneğin, yürüyüş, yoga, germe hareketleri) yapın.
- Egzersiz sırasında hissettiğiniz fiziksel ve duygusal değişimlere odaklanın.
Ödev Örneği:
Gün sonunda yaptığınız egzersizin ardından nasıl hissettiğinizi bir deftere kaydedin.
Bu alıştırmalar, danışanın duygusal farkındalığını artırmasına ve zorlayıcı duygularla daha sağlıklı başa çıkmasına yardımcı olur.
Not: Tüm teknikler bireyin ihtiyaçlarına göre uyarlanmalı ve kademeli olarak ilerletilmelidir.
7. Özgüven ve Baş Etme Stratejileri
OKB belirtileriyle başa çıkarken kişinin kendine güvenmesi için destekleyici iç diyalog geliştirilir. Zorlayıcı durumlarla yüzleşebilme cesareti artırılır.
Özgüven geliştirme ve baş etme stratejileri, kişinin zor durumlarla yüzleşirken kendine olan güvenini artırmasını ve problem çözme becerilerini geliştirmesini amaçlar. Bu bölümde bireyin düşünce, davranış ve duygularını etkileyen faktörlere odaklanılır ve özgüven artırıcı pratik yöntemler uygulanır.
A. Özgüven Günlüğü Tutma
Amaç: Günlük başarıları fark etmek, olumlu özelliklere odaklanmak ve kendine güven duygusunu artırmak.
Uygulama:
- Günün sonunda kendinizle gurur duyduğunuz bir olayı yazın.
- Bu olayın hangi becerilerinizi ve güçlü yönlerinizi ortaya çıkardığını not edin.
- Küçük başarılarınızı kutlamak için kendinize teşekkür edin.
B. Güçlü ve Zayıf Yönler Listesi
Amaç: Kendini daha iyi tanımak, güçlü yönlerini vurgulamak ve zayıf yönlerine yapıcı bir şekilde yaklaşmak.
Uygulama:
- Bir kağıdı ikiye bölün ve bir tarafına güçlü yönlerinizi, diğer tarafına geliştirmek istediğiniz yönlerinizi yazın.
- Geliştirmek istediğiniz her yön için küçük, somut bir adım belirleyin.
C. Pozitif İç Diyalog Geliştirme
Amaç: Olumsuz iç sesi fark etmek ve bu sesi destekleyici bir iç diyalogla değiştirmek.
Uygulama:
- Gün içinde aklınıza gelen olumsuz düşünceleri not edin.
- Her düşünceye karşı, gerçekçi ve destekleyici bir karşı düşünce yazın.
- Bu olumlu düşünceleri kendinize yüksek sesle tekrar edin.
D. Kendine Şefkat Egzersizi
Amaç: Kendini eleştirmek yerine, hata yaptığında ya da zorlandığında şefkatli bir yaklaşım geliştirmek.
Uygulama:
1.Hata yaptığınızda, kendinize bir arkadaşınıza göstereceğiniz şefkatle yaklaşmayı deneyin.
2.Şu soruları cevaplayın:
- Bu durumda bir arkadaşım olsaydı, ona ne derdim?
- Bu hatanın bana ne öğrettiğini fark edebilir miyim?
BDT, OKB’nin kontrol edilmesine yardımcı olurken, sabır ve düzenli uygulama gerektirir. Tedavi sürecinde kişinin terapiye aktif katılımı önemlidir. İlaç tedavisi ile birlikte uygulandığında daha etkili sonuçlar elde edilebilir.